Kıbrıs hükûmeti, iklim değişikliğine karşı küresel mücadeleye katkıda bulunma yönündeki ulusal çabalarının bir parçası olarak Bölgesel Eylem Planı’nı uygulamaya karar verdi.
Karar, perşembe günü Doğu Akdeniz ve Orta Doğu’da İklim Krizi Uluslararası Konferansı’nın açılış töreninde bir video konuşması yapan Cumhurbaşkanı Nikos Christodoulides tarafından açıklandı.
Bugün başlayan ve yarın kıyı kenti Larnaka’da sona erecek olan Konferans, Kıbrıs Enstitüsü ve Kıbrıs Bilim, Edebiyat ve Sanat Akademisi tarafından ortaklaşa düzenleniyor.
Cumhurbaşkanı Christodoulides, Bölgesel Eylem Planı’nın ve siyasi bir bildirgenin Kasım 2020’de, girişimin parçası olan ülkelerin devlet ve hükûmet başkanlarının, yani Bahreyn, Kıbrıs, Mısır, Yunanistan, Irak, İsrail, Ürdün, Lübnan, Umman ve Filistin'in katılımıyla Kıbrıs ve Mısır tarafından Şarm El-Şeyh’te ortaklaşa düzenlenen bir etkinlikte onaylandığını söyledi.
Bugün kendilerini buraya getiren şeyin, kolektif kaygıları, ciddi bir tehdide ve derin bir zorluğa yanıt vermek için ellerinden gelenin en iyisini yapma kararlılıkları olduğuna işaret eden Cumhurbaşkanı, 450 milyondan fazla insana ev sahipliği yapan Doğu Akdeniz ve Orta Doğu bölgesinin aşırı hava koşulları, artan sıcaklıklar, azalan yağış, artan orman yangınları ve yükselen deniz seviyeleri gibi giderek daha şiddetli iklim değişikliği zinciri olayları yaşadığını ve bunların hepsinin derin bölgesel, ancak küresel sonuçları olduğunu ifade etti.
İklim değişikliğinin ani ve doğrudan etkilerinin herkesçe çok iyi bilindiğini, son yıllardaki iklim verilerinin hiç de iyimser olmadığını ve bölgedeki duruma bir örnek vermek gerekirse Doğu Akdeniz ve Orta Doğu bölgesinde son 40 yılda yaklaşık on yılda 0,5°C ısındığını vurguladı.
Doğu Akdeniz ve Orta Doğu bölgesi için her zamanki gibi senaryo kapsamındaki öngörülerin “tamamen kötümser” olduğuna dikkat çeken Cumhurbaşkanı şöyle devam etti:
“Kıbrıs’a gelince, sayılar ve bilimsel tahminler ‘korkunç’.
“Kıbrıs’taki iki örnekten bahsetmek gerekirse, 1990-2010 ortalamasıyla karşılaştırıldığında son 5 yıl 1,5°C daha sıcaktı ve birkaç ay son 40 yılın rekorları kırıldı. Bu durum insan ve doğal çevremiz, ekosistemlerimiz ve ülkelerimizin biyolojik çeşitliliği ve doğal kaynakları üzerinde olumsuz etkilere sahiptir.”
“Bunlar insan hayatını ve geçim kaynaklarını ciddi şekilde tehlikeye atmaktadır; sağlık risklerine, tarımsal yetersizliğe ve gıda güvensizliğine, zorunlu göçe ve iklim kaynaklı yerinden edilmeye yol açmaktadır.”
“Kıbrıs Orta Doğu coğrafi alanında tek AB üye devleti olma gibi benzersiz bir konumdadır.”
“Bu benzersiz rolün üzerine ülkemiz, 2004’te AB’ne katıldığından bu yana, bu iki dünya parçası arasında bir köprü ve sinerji, ortak anlayış ve iş birliği sağlayan ülke olarak hareket etmeye çabaladı. Bugün burada düzenlenen bu konferans, bu çabanın bir kanıtıdır.”
“Bu bağlamda, Kıbrıs 2019’da Doğu Akdeniz ve Orta Doğu İklim Değişikliği Girişimini üstlendi.”
“Bu girişimin amacı, Paris Anlaşması’nın hedefleri doğrultusunda, bölgedeki iklim değişikliğinin etkisini azaltmak için bölgesel sinerjileri teşvik etmektir.”
“Girişimin özünde, iki temel unsura dayanan ayrıntılı bir çalışma planının, Bilimsel Araştırma Projesi ve hükümetlerarası Eylem Planı’nın geliştirilmesi vardır.”
“Kıbrıs Enstitüsü tarafından yönetilen ilk unsur Doğu Akdeniz ve Orta Doğu bölgesinden 240 bilim insanı ve uzmanın yanı sıra Uluslararası Örgütlerin temsilcilerinin, Doğu Akdeniz ve Orta Doğu bölgesindeki iklim değişikliği hakkında mevcut bilgileri toplamak, mevcut durumun daha ayrıntılı bir değerlendirmesini yapmak, araştırma ve politika ihtiyaçlarındaki boşlukları belirlemek ve bölgenin iklim zorluklarını ele almak için olası eylemler ve önerilerden oluşan bir ‘araç takımı’ üretmek amacıyla on üç Bilimsel Görev Gücü oluşturmaktır.”
“Girişimin ikinci unsur, uzman ekibi bilimsel önerilerine dayanan bir Bölgesel Eylem Planı’nın (RAP) geliştirilmesini içermekte, Eylem Planı’nın geliştirilmesine ilişkin tartışmaları kolaylaştırmak için 2021 ve 2022’de Kıbrıs’ta bir dizi bilimsel ve bakanlık konferansı düzenlemektir.”
“Kasım 2022’de Şarm El-Şeyh’te düzenlenen Taraflar Konferansı (COP 27) Zirvesi’nde Kıbrıs ve Mısır’ın, girişime dâhil olan Bahreyn, Kıbrıs, Mısır, Yunanistan, Irak, İsrail, Ürdün, Lübnan, Umman ve Filistin ülkelerinin Devlet ve Hükûmet Başkanlarının katılımıyla bir yan etkinlik düzenlenmiştir. Bu etkinlikte, Siyasi Bildirge ile Bölgesel Eylem Planı (YYEP) kabul edilmiştir.”
“Bölgesel Eylem Planı, katılımcı devletler tarafından hem iklim değişikliğini azaltma ve uyum sağlama konusundaki ulusal eylem planlarının bir parçası olarak hem de Girişime katılan tüm veya alt gruplar arasındaki bölgesel iş birliği yoluyla ihtiyaçlar/kapasiteler temelinde dâhil edilmesi amaçlanan politika önerileri içeren bir araç takımıdır.”
“Plan statik değil dinamik bir karaktere sahiptir ve daha fazla katkı, iklim krizinin gelişmesi ve mevcut bilimsel bilgi, veri ve teknolojinin ilerlemesine dayanarak gelişmeye devam etmesi amaçlanmaktadır.”
“Plan, karar veren bir grup ülkenin katılımıyla projeler aracılığıyla gerçekleştirilecek ve gelecekte ek üyeliklere açık olacak. Öneriler bölgesel uygunluğa dayanmaktadır.”
“Önerilerin birçoğu kapasite oluşturma karakterine sahiptir, daha yeşil bir ekonomiye yol açacak ekonomik faaliyetlerin yeniden yapılandırılmasını önermektedir.”
“Bugün hükûmetimin bu Girişimi yeniden canlandırmaya ve Bölgesel Eylem Planını iklim değişikliğine karşı küresel mücadeleye katkıda bulunma yönündeki ulusal çabasının bir parçası olarak işler hâle getirmeye karar verdiğini duyurmaktan büyük mutluluk duyuyorum.”
“Önümüzdeki aylarda hem siyasi hem de bilimsel düzeyde çabalarımızı yoğunlaştırarak coğrafi komşuluğumuzdaki ülkelerle birlikte çalışarak Doğu Akdeniz ve Orta Doğu bölgesindeki iklim değişikliğinin korkunç etkilerine karşı daha iyi hazırlanmayı, yönetmeyi ve mümkünse tersine çevirmeyi, bölgesel sinerjileri teşvik etmeyi amaçlıyoruz.”
“Kıbrıs hükûmeti ve ben kesinlikle bu girişimin devamından ve güçlendirilmesinden yanayız.”
“Acilen, kararlı bir şekilde ve kolektif olarak hareket etmemiz gerekmektedir. Hiç kimse bu eylem planını tek başına değiştiremeyecektir.”
“İklim değişikliğine karşı komşular ve müttefikler olarak birlikte hareket etmeliyiz. Ülkelerimizin bu gezegenden kaynaklanan krizle mücadele etmek için ortak, kolektif çabası, aynı zamanda dünyaya kararlılıkla, iş birliğiyle ve sinerjiyle birlikte çalışarak gelecek nesillerimize yaşanacak daha iyi bir dünya bırakabileceğimizi gösterecek bir paradigma değişimi yaratabilir.”
Konuşmasının sonunda herkesi iklim nötrlüğüne giden gerekli yolda birlikte yürümeye davet eden Cumhurbaşkanı Christodoulides, “Gençlerimizin geleceği ve bölgemizin refahı için dayanıklı, sürdürülebilir yeşil işletmeler, topluluklar ve ülkeler inşa etmek için el ele çalışalım” dedi.
KHA/MG/MHY/2024
Kıbrıs Haber Ajansı