Kıbrıs, Doğu Akdeniz'de enerji merkezi olma yolunda önemli adımlar atıyor. Meclis Başkanı Annita Demetriou, "Kıbrıs, enerji merkezi olma potansiyeline sahip tüm şartlara sahiptir" diyerek, 12. Enerji Sempozyumunda bu hedef doğrultusunda yapılan çalışmalara dikkat çekti.
Demetriou, Kıbrıs, Yunanistan ve İsrail arasında planlanan elektrik bağlantı projesinin tamamlanmasının, ülkenin enerji izolasyonunu sona erdirmede, elektrik maliyetlerini düşürmede ve enerji güvenliğini artırmada kritik bir rol oynayacağını belirtti. Projenin hayata geçirilmesi için süreçlerin hızlandırılmasının yanı sıra, enerji karışımında Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının (YEK) payının artırılması ve enerji depolama alt yapılarının geliştirilmesinin önemine vurgu yaptı.
Elektrik iletim ve dağıtım ağının modernizasyonunun da YEK'den artan elektrik üretimini desteklemek için hayati olduğunu ifade eden Demetriou, enerji maliyetlerinin düşürülmesi ve enerji yoksulluğunun ele alınmasının öncelikli olması gerektiğini söyledi. Eurostat verilerine göre, Kıbrıs'ta her beş haneden birinin enerji yoksulluğu yaşadığını ve bu oranın Avrupa Birliği'nde ikinci en yüksek yüzdelik olduğunu hatırlattı.
Kıbrıs'ın Toparlanma ve Dayanıklılık Planı kapsamında önemli reformların tamamlandığını belirten Demetriou, enerji depolama için düzenleyici çerçevenin oluşturulduğunu, okullar ve hastanelerde enerji verimliliği yükseltmelerinin yapıldığını ve elektrik piyasasının rekabete açılmasını kolaylaştıracak piyasa yönetim sisteminin hayata geçirildiğini aktardı. Ayrıca, birçok hane ve işletmenin enerji tasarrufu, elektrikli araç alımı ve fotovoltaik sistem kurulumu için hibe programlarından yararlandığını dile getirdi.
Bununla birlikte, bazı alanlarda önemli zorlukların devam ettiğini söyleyen Demetriou, Avrupa Komisyonu'nun Haziran 2024'te yayımladığı Kıbrıs Raporu'na atıfta bulunarak, sürdürülebilir ulaşımın teşviki, elektrikli araçlar ve şarj istasyonları konusunda düşük performans sergilendiğini belirtti. Yeşil dönüşüm ve sera gazı emisyonlarının azaltılmasında yavaş ilerleme kaydedildiğini, ayrıca elektrik şebekesinin yükseltilmesi ve genişletilmesinde de zorluklar yaşandığını ifade etti.
İyileşme Planı'nda belirlenen hedeflerin zamanında gerçekleştirilmesinin hayati önem taşıdığını vurgulayan Demetriou, ancak objektif nedenlerle uygulanamayan hedefler için planın revize edilmesi ve hedeflerin günümüz gerçeklerine uygun hâle getirilmesi gerektiğini söyledi.
Meclis Başkanı olarak, Kıbrıs'ın yeşil ve enerji dönüşümünde Meclisin kilit bir rol oynadığını belirten Demetriou, gerekli yasal ve düzenleyici çerçevenin zamanında oluşturulması ve ulusal, Avrupa ve uluslararası taahhütlerin yerine getirilmesinin takibinin önemine değindi. Avrupa Birliği'nin Yeşil Mutabakatı, Paris Anlaşması, Kıbrıs'ın Toparlanma ve Dayanıklılık Planı ve Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri konularında çalışmaların sürdüğünü kaydetti.
Son olarak, Meclisin ilgili komisyonları aracılığıyla enerji konusunda vatandaşları ilgilendiren kritik konuları ele aldığını ve enerji dönüşümünü desteklemek için her türlü çabayı göstermeye devam edeceklerini belirtti.
KHA/NST/MHY/2024
Kıbrıs Haber Ajansı