Sırbistan’ın Lefkoşa yeni Büyükelçisi Suzana Bošković-Prodanović, sadece bir Kıbrıs olduğunu, topraklarının bir kısmının yasa dışı işgal altında bulunduğunu ve bu işgali asla yasal olarak kabul etmeyeceklerini belirtti.

Kıbrıs Haber Ajansına özel açıklamalarda bulunan Büyükelçi Bošković-Prodanović, iki ülkenin özellikle ana ulusal çıkarlarını koruma konusunda birbirlerini desteklediğini, New York’taki Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu oturumunun aralarında Kıbrıs ve Sırbistan Cumhurbaşkanlarının görüşmesinin beklendiğini duyurdu.

Sırbistan Büyükelçisi, Cumhurbaşkanı Christodoulides ve diğer Kıbrıslı politikacıların çabalarının meyvesini vereceğine, iki toplum arasındaki müzakerelerin bu sonbaharda devam edeceğine içtenlikle inandıklarını kaydetti; BM Güvenlik Konseyi'nin çok sayıda bağlayıcı kararının “Kıbrıs’ta çözümün temelini oluşturan net çerçeveler” sağladığını vurguladı.

Büyükelçi Suzana Bošković-Prodanović, Kıbrıs Haber Ajansına ülkesinin Avrupa Birliği’ne (AB) tam katılımının dış politikasının ana önceliği olmaya devam ettiğini ve Sırbistan'ın bu hedefte Kıbrıs Cumhuriyeti’nin tam desteğine sahip olduğunu söyledi.

KHA’na açıklamasında, Kosova ve Metohiya’daki durumun kötüleştiğini bildirdi ve Belgrad’ı bu konuda tüm uluslararası forumlarda desteklediği için Lefkoşa’ya teşekkür etti.

İkili ilişkilerle ilgili bir soruyu yanıtlayan Sırbistan Büyükelçisi, iki ülkenin geleneksel değerlerinin ortak olduğunu, Ortodoks geleneğine dayandığını, siyasi liderlerin yakın temas ve karşılıklı güven geliştirdiğini, bölgesel ve uluslararası toplantılarda bir araya geldiklerini belirtti; “Cumhurbaşkanlarımızın New York’taki BM Genel Kurulu toplantıları aralarında ikili bir toplantı yapmalarını bekliyoruz” dedi.

Özellikle temel ulusal çıkarları korumada birbirlerini desteklediklerini ifade eden Büyükelçi, ikili iş birliğinin her zaman iyileştirilebileceğini, her iki tarafta da doğrudan yatırımlar yoluyla ticaret ve ekonomi alanında, kültür, eğitim, bilimsel araştırma ve savunma ve güvenlik alanında vatandaşlar için görünür ve yararlı olacak mümkün olduğunca çok sayıda somut projeyi uygulama isteği olduğunu açıkladı.

Kıbrıs’ta Sırp turist sayısının artmasından duyduğu memnuniyeti dile getiren Sırbistan Büyükelçisi, Sırp kaplıcalarında ve dağlarında da daha fazla Kıbrıslı turist görmek istediğini belirtti.

Suzana Bošković-Prodanović, Belgrad’ın 2027 Uluslararası Sergisine ev sahipliği yapacağını ve Kıbrıs’ın Sırbistan’daki itibarına layık bir ulusal pavyonu olmasını umduğunu kaydetti.

KHA’na Kıbrıs görüşmelerinin sonbaharda yeniden başlamasını umduğunu söyleyen Büyükelçi Bošković-Prodanović, “Cumhurbaşkanı Christodoulides ve diğer Kıbrıslı politikacıların çabalarının meyve vermesini ve iki toplum arasındaki müzakerelerin bu sonbaharda devam etmesini içtenlikle umuyoruz. Uzun süre devam eden bir statükonun kimseye faydası olmaz” şeklinde konuştu.

Ülkesinin Kıbrıs sorununa ilişkin tutumunun ne olduğu sorusuna Sırp Büyükelçi, “Kıbrıs sorununun tüm tarihi ve politik karmaşıklığı göz önüne alındığında bu sorunun ülkesi için nispeten basit olduğu” yanıtını verdi; “Sırbistan Cumhuriyeti için yalnızca bir Kıbrıs vardır ve Kıbrıs Cumhuriyeti topraklarının bir kısmının yasadışı işgali söz konusudur, bu işgali asla yasal olarak tanımayacağız” dedi.

Büyükelçi, BM Güvenlik Konseyi’nin çok sayıda bağlayıcı kararıyla sağlanan iki bölgeli, iki toplumlu federasyon, benzersiz bir uluslararası tüzel kişilik ve elbette işgalci askeri güçlerin Kıbrıs Cumhuriyeti topraklarından çekilmesi gibi net çerçevede Kıbrıs’ta çözümünün temelini oluşturduğunu vurguladı.

Sırbistan’ın AB’ne katılım yolunun ne olduğu sorusuna Suzana Bošković-Prodanović, tam katılımın ülkesinin başlıca önceliğini oluşturduğu yanıtını verdi ve Kıbrıs’a verdiği destek için minnettarlık duyulduğunu ifade etti.

Büyükelçi, yönetimin, hukuk sisteminin, ekonominin ve sivil toplum sektörünün, Avrupa müktesebatının benimsenmesini ve kurumlarının AB içindeki karar alma süreçlerine eşit katılım için hazırlanmasını sağlayacak kapsamlı reformlar üzerinde yirmi yıldır yoğun bir şekilde çalıştığını, ancak katılım sürecinin iniş çıkışları olduğunu ve Sırbistan'daki genel kanaatin bunun çok uzun sürdüğü şeklinde olduğunu belirtti ve şöyle devam etti:

“AB’nin uzun yıllardır görüşü yeni üyeleri kabul etmek için emme kapasitesi denilen duruma sahip olmadığı yönündedir ve bunun da tüm Batı Balkan ülkelerinde kamuoyunun coşkusunun azalmasına neden olduğu bir sır değil.”

“Gerekli olan, AB üyesi ülkelerin fazladan siyasi cesareti ve birleşik bir Avrupa projesinin Batı Balkanlar olmadan tamamlanmayacağının farkına varılması.”

“Sırbistan her bakımdan hem coğrafya hem tarihsel hem de kültürel olarak bir Avrupa ülkesidir.”

“AB’nden hiçbir şey beklemiyoruz, özellikle de hak etmediğimiz bir şey; aksine AB ile ekonomik ve politik düzeyde ve güvenlik alanında iş birliği yapabileceğimize ve katkıda bulunabileceğimize inanıyoruz.”

Sırbistan Büyükelçisine Kosova ve Metohiya'daki durum da soruldu, yanıtı “Şubat 2021’de sözde Başbakan Albin Kurti iktidara geldiğinden beri durum daha da kötüleşti ve son aylarda ek bir tırmanış gözlemlendi” oldu dedi ve görüşlerini şöyle aktardı:

“Geri kalan Sırplara yönelik etnik olarak motive edilmiş saldırıların sayısı son üç yılda 540 olaya yükseldi.”

“Kurti rejimi, Brüksel diyaloğunun çerçevesinin tamamen dışında olan ve güvenilirliğini tamamen zedeleyen tek taraflı, koordine olmayan hamleler yapıyor.”

“Ne yazık ki Sırbistan son yıllarda müzakere masasında yalnızdır ve yapıcı yaklaşımın anlamsız olduğunu hissetmektedir. Cumhurbaşkanı Aleksandar Vučić, önümüzdeki dönemde Sırbistan'ın ciddi bir diyaloğa yeniden başlamasını ve Priştine tarafından alınan tek taraflı ve koordineli olmayan önlemlerin askıya alınmasını beklediğini söylemiştir.”

“Kıbrıs Cumhuriyeti’ne Kosova ve Metohiya konusunda tüm ilgili uluslararası forumlarda, özellikle BM, AB ve Avrupa Konseyi’nde bize verdiği tutarlı desteğe yürekten minnettarız.”

Ülkesinin Ukrayna konusundaki tutumunun ne olduğu sorusunu yanıtlayan Sırp Büyükelçi, Ukrayna’nın egemenlik hakkını ve toprak bütünlüğüne tam saygıyı tanıdıklarını ve sürekli olarak insani yardım gönderdiklerini ve koruma talep eden mültecileri kabul ettiklerini hatırlattı.

“Savaşın tahribatını yaşamış bir ulus olarak acıların büyüklüğünden derinden üzüntü duyuyoruz” şeklinde konuşan Sırbistan’ın askeri operasyonların derh’al durdurulmasını ve barışı pekiştirmek için diplomatik müzakerelerin başlatılmasını desteklediğini söyledi.

Sırbistan’ın Lefkoşa Büyükelçisi KHA’na açıklamalarını, “Sırbistan, kendi tarihi deneyimine dayanarak Rusya Federasyonu’na tekrar yaptırım uygulamadı çünkü yaptırımlar her zaman siyasi karar alma sürecinde en az veya hiç etkisi olmayanlara zarar verir” şeklinde sonlandırdı.

KHA/MG/MHY/2024

Kıbrıs Haber Ajansı