Bugünü (01Temmuz 2024 Pazartesi) tarihî olarak nitelendiren İçişleri Bakanı, yerel yönetim reformunun hayata geçmesi ile ilgili olarak "Kıbrıs yeni bir çağa giriyor" açıklamasında bulundu. Bakan, onlarca yıl süren istişarelerden sonra, "bugünden itibaren resmî olarak uygulamaya konulan yerel yönetim reformunun, Kıbrıs'ın idarî haritasını yeniden şekillendireceğini ve vatandaşların günlük yaşamını iyileştirmeyi amaçladığını" belirtti.
Belediyeler Birliği Başkanı Andreas Vyras ve Muhtarlar Birliği adına Lefteris Periklis ile birlikte düzenlenen basın toplantısında Konstantinos Ioannou, Belediyelerin ve Muhtarlıkların (köylerin) birleştirilmesine, Köylerdeki Hizmet Kümelerinin oluşturulmasına ve Kaza Özyönetim Kuruluşlarının faaliyete geçmesine temasla "Artık teoriden pratiğe geçiyoruz ve Kıbrıs toplumunu, mevcut duruma göre açıkça iyileştirilmiş yeni bir özyönetim biçimine yönlendiriyoruz. Bu da orta vadede vatandaşlarımızın yaşam kalitesinde çoklu faydalar sağlaması bekleniyor" dedi.
Belediyeler düzeyinde, 63 köy ve 30 belediyenin birleşerek 20 yeni Yerel Yönetim Otoritesi oluşturduğunu hatırlatan Bakan, "Zamanla idarî ve malî özerkliklerini sağlamayı ve tasarruflar yoluyla ölçek ekonomileri elde etmeyi hedefliyoruz. Ayrıca, ana hedef belediyelerin işleyiş şeklini çağdaşlaştırmak, böylece vatandaşların modern ve sürekli değişen ihtiyaçlarına cevap verebilmelerini sağlamaktır" diye ekledi.
Muhtarlıklar/Köyler düzeyinde, yerel yönetim reformunun faydalı olmasının beklendiğine dikkat çeken Bakan, "30 Hizmet Kümesinin işleyişi ve nitelikli personelle donatılması sayesinde, işleyiş şekilleri düzenleniyor, organizasyon yapıları modernleşiyor ve şeffaflık ve iyi yönetişim süreçleriyle vatandaşlara daha verimli hizmet sunulması sağlanıyor" dedi.
Kazalar düzeyinde, Kaza Özyönetim Kuruluşlarının kurulması ve kalkınma izni yetkisinin bunlara devredilmesinin İçişleri Bakanlığı için en büyük meydan okumalar olduğunu kaydeden Bakan şunları ekledi: "Dün itibariyle, Şehir Planlama ve Konut Dairesi, Belediyeler ve Kaza İdareleri olmak üzere üç farklı kuruluşta 10 şehir planlama ve 36 inşaat otoritesi faaliyet gösteriyordu ve birçok durumda belgelenmiş personel sorunları söz konusuydu. Bu durum, her otoritenin izlediği farklı prosedürlerle birleştiğinde, önemli sorunlara ve sonuç olarak izin verilmesinde büyük gecikmelere neden oluyordu."
Ioannou'nun dikkat çektiği üzere bugünden itibaren, Şehir Planlama ve Konut Dairesi, Belediyeler ve Valiliklerdeki ruhsatlandırma birimlerinde çalışan toplam 326 kişi ile son dönemde işe alınıp eğitilen yaklaşık 70 geçici memur, yeni bir kuruluşta bir araya gelerek vatandaşlara hizmet verecekler.
Bu birleştirme sayesinde, üç farklı kurumdan gelen personelin bir araya gelmesi ve şehir planlama ile yapı ruhsatlandırma süreçlerinin tek bir kurum altında toplanması, geçiş sürecinin ardından orta vadede iyileştirilmiş sonuçlar doğuracak. Çünkü personel toplu çalışacak ve başvuruların incelenmesi sürecini rasyonelleştirecek.
Geçen ekim ayından bu yana, ruhsat verme süreçlerini basitleştirmek ve hızlandırmak amacıyla 22 önlem içeren bir paket uygulamaya konuldu. Önceki sistemde başvuru yapan vatandaşların başvuruları da devredilecek ve yetkili memurlar tarafından ele alınacak.
Bugünden itibaren tüm şehir planlama ve yapı ruhsatı başvuruları "HIPPODAMOS" sistemi üzerinden yapılacak. İlk 5 başvuru, 4'ü Limasol'da 1'i Lefkoşa'da, bugün 10.30'a kadar sisteme girildi ve Lefkoşa'daki ilk başvuru da onaylandı.
İlk aylarda vatandaşların, devletin, belediyelerin ve bölgesel planlama kurumlarının yeni süreçlere alışması ve personelin de yeni prosedürleri özümseyip tek bir ekip hâlinde çalışmayı öğrenmesi nedeniyle zorluklar yaşanacağı öngörülüyor. Ancak tüm paydaşlar, herhangi bir aksamaya meydan vermeden yeni sistemin sorunsuz işleyişini sağlamak için kararlılıkla çalışacaklar.
Cumhurbaşkanı ve ilgililer, önerilen reformun mevcut sistemden daha iyi olduğunu ancak ideal olmadığını belirtmiş durumdalar. Hükûmet, bazı zayıf yönleri tespit etmiş durumda. Parlamentodaki partilerin de benzer bir değerlendirme yaptığı biliniyor.
Yukarıdaki konuların altını çizen Bakan, eylül ayından itibaren bir danışma süreci başlatma niyetini duyurdu. Bu süreçte, gözden geçirilmesi gereken hususlar masaya yatırılacak ve yeni yerel yönetim çerçevesini iyileştirecek ortak çözümler bulunacak. Ayrıca mevzuatta tespit edilen boşlukların yasal olarak düzenlenmesi hedefleniyor.
Cumhurbaşkanı'nın da yerel yönetimler ve vatandaşlarla sürekli iletişim içinde olmak amacıyla tüm kazaları kapsayan bir ziyaret programı planladığı açıklandı. Hükûmet, küçük ya da büyük tüm muhtarlıklar/köyler topluluklar, farklı gelişmişlik düzeyindeki bölgeler arasında ayrım yapmadan, tüm Kıbrıslıların kalkınması, refahı ve ilerlemesi için çaba sarf etmeye kararlı. Bu ziyaretler kapsamında, yeni yerel yönetim modelinin işlevsel, verimli ve etkili olması için gerekli müdahaleler değerlendirilecek.
İçişleri Bakanı, Temsilciler Meclisi İçişleri Komitesi Başkanı'na ve parti temsilcilerine mevcut iş birliğinden dolayı teşekkür etti. Hükûmetin bu aşamada, yasaların kabul edildikleri şekliyle uygulanmasına odaklandığını, ancak herhangi bir değişikliğin uygulama sürecinden elde edilen somut veriler ve ortak görüşmeler sonucunda yapılacağını belirtti.
Belediye reformu
-----------
Belediyeler Birliği Başkanı, Belediyeler Birliğinin bu adımın doğru yönde, ileriye dönük bir adım olduğu düşüncesinde olduğunu belirtti. Yeni yapıların ve Yerel Yönetim Örgütünün oluşturulmasının, öncekinden çok daha gelişmiş bir model olduğunu ifade etti. Yolun sonuna henüz gelmediklerini, işleyen ve işlemeyen yönleri görerek samimi bir diyalog içinde iyileştirmeler yapacaklarını söyledi.
"Yerel yönetim statik değildir, asla son noktaya ulaşılamaz", diye konuşan Vyras, tüm tarafların mevcut sorunların üzerine gitme konusunda istekli olacağına inandığını ifade etti. Belediye polis teşkilatı ve plaj yönetimi gibi iki konunun acilen çözüm bulunması gereken konular olduğunu vurguladı. Ayrıca Belediyeler Birliğinin, yerel yönetimlere aktarılan krediler konusundaki endişelerini de yineledi.
Vyras, bu tarihî günün kendileri için faydalı olacağına emin olduğunu, vatandaşların gerçek ihtiyaçlarına cevap verecek daha ekonomik hizmetler sunacaklarını ve on yıllardır çözüm bulamadıkları sorunlar gibi konuların çözüleceğini söyledi. Reform konusunda yapılacak her danışmada Belediye ve Köy Birliklerinin söz sahibi olması gerektiğini, İçişleri Bakanının da bunu kabul etmesi gerektiğini ifade etti.
Köylerle ilgili reform
----------------
Muhtarlıklar (Köyler) Birliğinden Lefteris Periklis, Kıbrıs Yerel Yönetimlerinde en büyük değişimin bugün gerçekleştiğini kaydederek "artık kollarımızı sıvadık ve eyleme geçiyoruz" dedi. Oluşturulan kurumların, yerel yönetimin daha insan odaklı bir anlayışı temsil ettiğini kaydetti.
İçişleri Bakanlığındaki reformla ilgili istişarelere katkıda bulunan herkese teşekkür eden Periklis, reformun ilk günden sorunsuz çalışmayacağını kabul ettiğini, ancak kolektif çaba ve iş birliği ile üstesinden gelinmesi gereken birçok zorluğun beklendiğini söyledi. Ayrıca, bu değişimin vatandaşların kamusal konulara ve karar alma merkezlerine olan ilgisini artıracağına, sosyal adalet ve şeffaflık duygusunu güçlendireceğine ve ortak sorunlarla başa çıkmak için yerel iş birlikleri sağlayacağına inandığını ifade etti.
Periklis, Muhtalıklar Birliğinin konsey (aza meclisleri) ve komplekslere yönelik devlet yardımı, konseylerin kalkınma projelerine katkı payının yeniden düzenlenmesi veya kaldırılması, köy yollarının tescili ve köylerin desteklenmesi gibi taleplerini dile getirdi. İçişleri Bakanı ise, köy konseylerinin Toparlanma ve Dayanıklılık Planı'ndan önümüzdeki 10 yılda 700 bin avrodan fazla destek alacağını ve komplekslerin işletme maliyetlerinin hükûmet tarafından karşılanacağını belirtti.
KHA/RP/NST/MHY/2024
Kıbrıs Haber Ajansı