Washington'da Dışişleri Bakanı Konstantinos Kombos ile ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken arasında gerçekleşen görüşmenin ardından Stratejik Diyalog isimli yeni diplomatik girişimin başlatıldığı duyuruldu. Bu gelişme, Doğu Akdeniz'de ABD'nin güvenilir ve öngörülebilir bir ortağı olarak Kıbrıs’ın tanındığının bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.
Diplomatik kaynaklardan alınan bilgilere göre, ABD-Kıbrıs Stratejik Diyaloğunun tesisi iki ülke arasındaki ilişkilerin kalitesinin ve derinliğinin bir kanıtı. Kıbrıs, ABD'nin stratejik alanlarda düzenli sektörel iş birliği yaptığı 13'ü AB üyesi olan 30'dan fazla ülkeye katıldı.
Kaynaklar, ABD ile kurulan diyaloğun kurumsallaştığını ve iki ülke delegasyonlarının güvenlik, enerji, ticaret ve Kıbrıs ürünlerinin ABD pazarında tanıtımı gibi konularda yıllık toplantılar düzenleyeceklerini belirtti. Ayrıca, ekonomik, kültürel ve sosyal ilişkiler, ABD’nin Kıbrıs’a yapacağı yatırımlar, gençlik fırsatları, Amerikan üniversitelerinde araştırma ve teknoloji, siber güvenlik ve kriz yönetimi konularının da ele alınacağı vurgulandı.
Gelişmeler, Kıbrıs'ın stratejik bir ortak hâline gelmesi ve bölgedeki öneminin tanınmasının bir sonucu olarak, ABD’nin Kıbrıs ile periyodik olarak ilgileneceği bir bürokratik yapı oluşturmasına yol açtı. Özellikle ABD vatandaşlarının tahliyesi, askeri iş birliği ve Amalthea planı bu sürecin önemli parçaları.
Lefkoşa’nın Washington Büyükelçisi Evangelos Savvas ile Lefkoşa’daki ABD Büyükelçisi Julie Fisher tarafından imzalanan ikili anlaşma, bilgi paylaşımı ve uçuş güvenliği konularında iş birliğini kapsıyor. Kıbrıs’ın ABD Vize Muafiyet Programı'na katılım hedefi de bu adımla önemli bir aşamaya geldi.
Kıbrıs sorunu hakkında ise, Kıbrıs Rum tarafı BM Genel Sekreteri’nin Kişisel Temsilcisi María Ángela Holguín Cuéllar 'ın çabaları ve Güvenlik Konseyi kararları çerçevesinde ABD'nin desteğini beklemektedir. Bakan Kombos, ABD ziyareti sırasında bu konuyu ABD Ulusal Güvenlik Konseyi temsilcileriyle ve ayrıca enerji ile genel güvenlik konularını da görüştü.
Holguín'in önümüzdeki günlerde Kıbrıs'ı ziyaret etmesi bekleniyor. Ziyaretinden ve temaslarından çıkacak sonuçlara göre, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in temmuz başlarında bir rapor sunması ve eylül ayındaki BM Genel Kurulu öncesinde duruşunun netleşmesi bekleniyor.
Enerji konularında, Kıbrıs tarafı ABD şirketlerinin Kıbrıs Münhasır Ekonomik Bölgesi’ne (MEB) katılımının önemini vurgularken; savunma alanında ise ABD ambargosunun kaldırılması konusunu tekrar gündeme getirdi. ABD'nin beş yıllık bir gözden geçirme çerçevesi yasası kabul etmesinin Kıbrıs’ın askeri planlamalarını doğrudan etkileyeceği belirtildi. Ayrıca, Larnaka’daki CYCLOPS Eğitim Merkezinin operasyonlarının ve kapsamının genişletilmesi de ikili iş birliğinin önemli bir uzantısı olarak gösterildi.
Stratejik Diyalog çerçevesindeki ilk danışma turunun, eylül ayında Lefkoşa'da iki ülkenin Dışişleri Bakanlıkları üst düzey heyetlerinin katılımıyla gerçekleştirilmesi planlanıyor.
KHA/NST/MHY/2024
Kıbrıs Haber Ajansı